پروتئین (protein) یکی از اجزای مهم بدن است که در ساختار سلول‌ها و تولید آنزیم‌ها و هورمون‌ها نقش دارد. پروتئین‌ها از جمله ساختارهای موجود در بافت‌های استخوانی، غضروف، خون، مو، پوست و… است که وجود آنها در بدن ضروری است. احتمالا شما هم تاکنون شنیده‌اید که پروتئین برای سلامت و شادابی پوست بسیار مفید بوده و کمبود آن موجب بروز مشکلات پوست می‌شود. با توجه به اهمیت پروتئین برای پوست، در این مطلب از مجله داروخانه صبا قصد داریم تا فواید پروتئین برای پوست را بررسی کنیم.
ساختار پروتئین ها
پیش از معرفی خواص پروتئین برای پوست، بهتر است تا ابتدا با ساختار آن آشنا شویم. ساختار پروتئین را مولکول‌هایی به نام آمینواسید تشکیل می‌دهند و درواقع پروتئین از توالی آمینواسیدها به وجود می‌آید. آمینواسیدها تعداد و تنوع بسیاری داشته که بعضی از آنها در بدن تولید شده و بعضی دیگر باید از طریق مصرف مواد غذایی تامین شوند؛ بر همین اساس آمینواسیدها را به ۳ دسته تقسیم‌بندی می‌کنند:
- اسیدهای آمینه ضروری: در این گروه آمینواسیدهایی همچون فنیل آلانین، لیزین و ایزولوسین جای می‌گیرد که بدن انسان قادر به ساختن آنها نیست.
- اسیدهای آمینه نیمه ضروری: وجود این آمینواسیدها در رژیم غذایی کودکان ضروری بوده و در رشد و تکامل بافت‌های بدن کودکان نقش دارد.
- اسیدهای آمینه غیرضروری: در صورت کمبود این آمینواسیدها، خود بدن قادر است تا از طریق فرایندهایی همچون متابولیسم پروتئین‌ها و چربی‌ها، این ترکیبات را تولید کند.
فواید پروتئین برای پوست
فواید پروتئین برای پوست شامل موارد مختلفی است که نتیجه آنها، شادابی، طراوت و سلامت پوست است. در واقع کمبود پروتئین‌های ضروری موجب آثار منفی بر سلول‌های پوستی خواهد شد. در ادامه این بخش به معرفی خواص پروتئین برای پوست می‌پردازیم.
1- کلاژن‌سازی
کلاژن از فراوان‌ترین رشته‌های پروتئینی در بدن و ساختار پوست است که به طور طبیعی توسط بدن تولید می‌شود. با این وجود پس از ۲۵ سالگی فرایند ساخت این پروتئین در بدن کندتر می‌شود. در واقع می‌توان گفت مصرف منابع پروتئینی برای کلاژن‌سازی اهمیت زیادی دارد تا کمبود آن در بدن جبران شود. قرص کلاژن همانند چسب بافت‌های پوستی را حفظ می‌کند و در نتیجه کمبود آن موجب پیری پوست می‌شود.
2- ترمیم پوست
سلول‌های پوستی در اثر وارد شدن جراحات و زخم یا به وجود آمدن جوش و آکنه، آسیب دیده و نیاز به ترمیم دارند. یکی از ترکیبات مهم برای بازسازی سلول‌های پوستی، پروتئین‌ها هستند که کمبود آنها سرعت ترمیم بافت‌های آسیب دیده را کاهش می‌دهد و یکی از مشکلات پوستی محسوب می‌شود.
3- ساخت فیبرهای الاستین
با انگشت به سطح پوست خود فشار وارد کرده و پس از مدتی انگشت خود را بردارید. در این حالت مشاهده می‌کنید، زمانی که فشار برداشته شود، سطح پوست به حالت طبیعی خود باز می‌گردد. این حالت به دلیل وجود فیبرهای الاستین در پوست اتفاق می‌افتد که همچون تارهای درهم تنیده، ساختار و چارچوب بافت پوست را حفظ می‌کنند. الاستین ساختاری پروتئینی بوده که از آمینواسیدها تشکیل شده است.
4- از بین بردن رادیکال‌های آزاد سطح پوست
رادیکال‌های آزاد، مولکول‌های واکنش‌پذیری هستند که در اثر فعالیت طبیعی سلول‌ها ایجاد می‌شوند. البته تاثیر عوامل محیطی همچون آلودگی هوا موجب افزایش این مولکول‌ها در بدن می‌شود. بالا رفتن سطح رادیکال‌های آزاد بدن، آسیب‌های مختلفی همچون تغییر سلول‌های پوستی را به دنبال دارد. برای از بین بردن و کاهش رادیکال‌های آزاد پوست، وجود پروتئین‌ها ضروری است.
5- افزایش رطوبت پوست
یکی از فواید پروتئین برای پوست را می‌توان افزایش رطوبت و شادابی پوست دانست. در واقع برای حفظ رطوبت پوست وجود برخی از آمینواسیدها در بدن ضروری است که باید از طریق رژیم غذایی جذب شوند. درواقع یکی از دلایل خشکی و آسیب‌پذیر بودن سلول‌های پوستی را می‌توان کمبود پروتئین‌های موردنیاز دانست.
فواید پروتئین وی برای پوست
مکمل پروتئین وی (Whey Protein) یکی از مکمل‌های پروتئینی است که برای تقویت عضلات در بدنسازی مصرف می‌شود. ورزشکارانی که رشته بدنسازی را به صورت حرفه‌ای دنبال می‌کنند، با این مکمل آشنایی دارند. مصرف پروتئین وی به ورزشکاران کمک می‌کند تا بدون بالا رفتن غیرعادی وزن، حجم توره عضلانی خود را افزایش دهند. مصرف این مکمل از عضله‌سوزی و ضعیف شدن عضلات نیز جلوگیری می‌کند.
علاوه بر خواصی که این پروتئین بر عضلات بدن دارد، برخی مطالعات بر تاثیر مثبت پروتئین وی بر بافت‌های پوستی خبر می‌دهند. از جمله خواص پروتئین پوست موجود در این مکمل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حفظ خاصیت ارتجاعی پوست: مصرف پروتئین وی سطح رشته‌های کلاژن و الاستین پوست را افزایش می‌دهد که نتیجه آن بالا رفتن خاصیت ارتجاعی پوست و جلوگیری از شل شدن و افتادگی آن است.
- تاثیر آنتی اکسیدانی: در ساختار این مکمل برخی پروتئین‌ها نقش آنتی اکسیدان‌هایی را دارند که سطح رادیکال‌های آزاد پوست را کاهش داده و به سلامت سلول‌های پوستی منجر می‌شوند.
- خواص ضدمیکروبی: عامل ایجاد جوش‌های پوستی باکتری‌ها هستند که با قرارگیری زیر پوست، باعث به وجود آمدن جوش‌ها می‌شوند. پروتئین وی خواص ضدمیکروبی داشته و این باکتری‌ها را از بین می‌برد.
خواص پروتئین ابریشم برای پوست
در پیله‌های ابریشم پروتئین وجود دارد که ساختار آن مشابه رشته‌های کلاژن بوده و به همین دلیل برای پوست مفید است. از این پروتئین در ساخت ماسک‌های صورت و لوازم مراقبتی استفاده می‌کنند. همچنین پیله ابریشم برای پاکسازی و مراقبت‌های پوستی نیز کاربرد دارد. خواص پروتئین ابریشم برای پوست به علت وجود آمینواسیدهای همچون گلیسین و آلانین بوده و شامل موارد زیر است:
- نوعی لایه‌برداری ملایم پوستی را انجام می‌دهد.
- موجب آبرسانی پوست و حفظ رطوبت و شادابی پوست می‌شود.
- به جوان ماندن پوست و حفظ خاصیت ارتجاعی آن کمک می‌کند.
- ترمیم و بازسازی سلول‌های آسیب دیده پوست را به دنبال دارد.
- از ایجاد چین و چروک‌های ریز پوستی جلوگیری می‌کند.
خواص پروتئین سویا برای پوست
سویا ماده غذایی پرخاصیتی است که به عنوان پروتئین گیاهی شناخته می‌شود. وجود سویا در رژیم غذایی به دلیل منابع پروتئین آن اهمیت زیادی داشته و متخصصان تغذیه بر مصرف آن تاکید دارند. معمولا کسانی که رژیم‌های گیاه‌خواری را دنبال می‌کنند، باید برای جبران پروتئین از مواد غذایی گوشتی، میزان مصرف پروتئین گیاهی همچون سویا را افزایش دهند تا بدن دچار کمبود منابع پروتئینی نشود. با توجه به وجود آمینواسیدها در ترکیبات سویا، این ماده غذایی خواص مختلفی برای پوست به شرح زیر دارد:
- از ایجاد لکه‌های سیاه پوستی ناشی از بالا رفتن سن جلوگیری می‌کند.
- بافت‌های پوستی را حفظ کرده و مانع از شل شدن و افتادگی آنها می‌شود.
- حفظ رطوبت پوست، نرمی و لطافت بیشتر را به دنبال دارد.
- به حفظ خاصیت کشسانی پوست و جلوگیری از ایجاد چین و چروک‌های پوستی کمک می‌کند.
خواص پروتئین شیر برای پوست
شیر و محصولات لبنی از جمله منابع مهم پروتئین محسوب می‌شوند که وجود آنها در رژیم غذایی اهمیت زیادی دارد. با توجه به نوع فرایند پاستوریزه کردن شیر، محتوای پروتئین آن متغیر خواهد بود. با این وجود شیر همیشه به عنوان منبعی از پروتئین و اسیدهای آمینه شناخته می‌شود که به تقویت سیستم ایمنی، فعالیت اندام‌ها، تقویت استخوان‌ها و ناخن‌ها و سلامت و شادابی پوست کمک می‌کند. فواید پروتئین برای پوست از منابع لبنی به شرح زیر است:
- آنتی اکسیدان‌های پروتئین شیر، از آسیب رادیکال‌های آزاد به سلول‌های پوستی جلوگیری می‌کند.
- مصرف شیر به دلیل ترکیبات پروتئینی، تغذیه و آبرسانی سلول‌های پوستی را به دنبال دارد.
- مانع از ایجاد چین و چروک، شل شدگی و افتادی بافت پوست می‌شود.
- خواص ضدالتهابی داشته و پوست را از خطر عفونت‌های پوستی حفظ می‌کند.
منابع پروتئین ها
حال که با فواید پروتئین برای پوست آشنا شدید، باید منابع غذایی حاوی پروتئین را نیز بشناسید تا بر اساس آنها یک رژیم غذایی مناسب تهیه کنید. معمولا انواع گوشت را به عنوان منابع غنی از پروتئین می‌شناسیم، اما پروتئین از منابع گیاهی و جانوری مختلفی تامین می‌شود. از مهم‌ترین منابع تامین پروتئین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد که شناخت و مصرف آنها برای بهره‌مندی از خواص پروتئین پوست اهمیت زیادی دارد:
- انواع گوشت: مرغ، گوشت گاو بدون چربی، میگو، ماهی قزل آلا
- غذاها: پاستا، تخم مرغ
- میوه‌ها: کیوی، زردآلو، موز، آووکادو، تمشک، گیلاس، پرتقال
- سبزیجات: اسفناج، کلم بروکلی، باقلا، کنگر فرنگی، مارچوبه، کلم پیچ
- دانه‌ها: کینوا، دانه چیا
- غلات و حبوبات: جو دوسر، نخود، عدس
- سایر منابع: ماست یونانی، کره بادام زمینی، قارچ
پروتئین ماده‌ای حیاتی برای سلامت پوست
در این مطلب به معرفی خواص پروتئین برای پوست پرداختیم و فواید منابع مختلف پروتئینی را بررسی کردیم. همان‌طور که گفته شد، مصرف پروتئین برای سلول‌های پوستی اهمیت زیادی دارد و کمبود آن منجر به مشکلات پوستی همچون ایجاد چین و چروک، پیری پوست، آسیب سلول‌های پوستی و… می‌شود.
با رعایت یک رزیم غذایی سالم و حاوی منابع پروتئینی، می‌توان نیاز بدن به اسیدهای آمینه و پروتئین‌ها را تامین کرد. مکمل‌های پروتئینی مختلفی وجود دارد که معمولا مورد استفاده ورزشکاران قرار می‌گیرند. این مکمل‌ها را باید از داروخانه‌ها تهیه کرد تا درباره اصالت آنها مطمئن بود. امکان خرید انواع مکمل‌های پروتئینی در داروخانه آنلاین صبا فراهم شده است تا به آسانی و تنها با چند کلیک هر آنچه را که نیاز دارید، سفارش داده و در محل آدرس خود تحویل بگیرد.
سخن پایانی
در نهایت، می‌توان گفت که پروتئین‌ها برای پوست بسیار مفید هستند. آنها می‌توانند به تقویت و بازسازی بافت پوست کمک کنند و باعث افزایش انعطاف‌پذیری و جوانسازی آن شوند. علاوه بر این، مصرف پروتئین‌های غذایی می‌تواند به پیشگیری از چین و چروک پوست کمک کند و آن را از داخل بهبود بخشد. بنابراین، اضافه کردن منابع سالم پروتئین به رژیم غذایی خود می‌تواند به بهبود و بهبودی پوست کمک کند.
سوالات متداول
1- پروتئین چگونه به پوست کمک می‌کند؟
پروتئین‌ها مواد سازنده اصلی پوست هستند و می‌توانند به تقویت بافت و بازسازی پوست کمک کنند. همچنین، آنها می‌توانند به افزایش انعطاف‌پذیری و جوانسازی پوست کمک کنند.
2- چه منابع غذایی حاوی پروتئین برای پوست مفید هستند؟
منابع غذایی حاوی پروتئین شامل گوشت، مرغ، ماهی، حبوبات، سویا، پنیر، تخم مرغ و مغزهای روغنی مانند بادام و گردو می‌باشند.
3- آیا مصرف زیاد پروتئین برای پوست مضر است؟
مصرف زیاد پروتئین ممکن است برای برخی افراد مضر باشد، اما برای اکثر افراد مشکلی ندارد. اما همواره بهتر است مصرف پروتئین را با مشاوره پزشک یا تغذیه‌شناس خود هماهنگ کنید.
