برای رسیدن به اندامی زیبا و عضلهای باید در کنار رژیم غذایی اصولی، از مکملهای غذایی و ورزشی نیز استفاده کنید. درواقع این مکملها به منزلۀ یک کمکی میتوانند انرژی مورد نیاز بدن را تامین کنند و به نوعی در رشد تودههای عضلانی موثر باشند. اما بسیاری از افراد به دلیل عوارض این مکملها از مصرف آنها خودداری میکنند. در صورتیکه اگر این نوع محصولات تحت نظر مربی بدنسازی مصرف شوند، کاملا بدون عوارض خواهد بود؛ زیرا این افراد تخصص کافی در زمینه تغذیه دارند و با توجه به شرایط و تیپ بدنی افراد، نوع رژیم غذایی، حرکات ورزشی و مکملهای مورد نیاز را مشخص میکنند.
در هر صورت بسیاری از افراد معتقدند که مصرف این مواد میتواند روی بدن برخی ورزشکاران عوارض داشته باشد که یکی از شایعترین آنها ریزش مو است. اما آیا مصرف مکملهای ورزشی باعث ریزش مو میشود؟ در این مطلب بهطور کامل به دلایل ریزش مو بدنسازان و اینکه چه مکملهایی باعث ریزش مو میشوند، میپردازیم تا ببینیم دلایل قانعکنندهای برای اثبات این پرسشها وجود دارد یا خیر.
مهم ترین دلایل ریزش مو چیست؟
ریزش مو امری طبیعی است که میتواند برای هر فردی اتفاق بیفتد. از دست دادن بین 50 تا 100 تار مو در طول یک روز طبیعی است؛ اما اگر فردی موهای کمپشتی داشته باشد، قطعا نباید روزانه این مقدار از موهای خود را از دست بدهد؛ بنابراین با بروز چنین عارضهای حتما باید برای درمان به پزشک مراجعه کرد؛ زیرا ریزش مو میتواند دلایل مختلفی داشته باشد که تنها پزشک قادر به تشخیص آنهاست.
ژنتیک یکی از شایعترین دلایل ریزش مو بهشمار میآید که به آن آلوپسی نیز میگویند. این نوع ریزش مو با افزایش سن آغاز میشود و میتواند الگوی ریزش مردانه یا زنانه داشته باشد. دلیل بعدی میتواند استرس و اضطرابهای شدید باشد. البته این نوع ریزش مو موقتی است و پس از مدتی رفع میشود. عدم رسیدگی و مصرف رنگهای شیمیایی نیز میتواند دلیلی برای ریزش مو باشد. حتی مصرف برخی از داروها ممکن است روی ریزش مو تاثیر بگذارد که مکملهای ورزشی و غذایی نیز در این دسته جای میگیرند. البته این نوع ریزش مو تنها در بدن برخی از افراد اتفاق میافتد.
علت اصلی ریزش مو بدنسازان چیست؟
بسیاری از افراد در دوره تمرینات بدنسازی دچار ریزش موی شدید میشوند و تصور میکنند که این اتفاق به دلیل مصرف مکملهای ورزشی اتفاق افتاده است؛ در صورتیکه این دیدگاه کاملا اشتباه است و مصرف دوز مناسب مکملها زیر نظر مربی متخصص، به ندرت باعث ریزش مو خواهد شد.
ریزش موی ورزشکاران میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. بسیاری از افراد به دلیل ژنتیک و وراثت، رژیمهای سخت برای لاغری، تغییرات هورمونی، مصرف برخی داروها، ابتلا به بیماری و کمبود مواد مغذی ممکن است دچار ریزش مو شوند. برای این افراد مصرف مکملها میتواند ریزش مو را تشدید کند.
آیا مصرف مکمل های ورزشی باعث ریزش مو می شود؟
هدف ورزشکاران و بهویژه بدنسازان داشتن اندامی عضلهای و قدرتمند است. قطعا برای رسیدن به این هدف باید سخت ورزش کرد و البته رژیم غذایی اصولی مملو از پروتئین و کربوهیدرات را در نظر گرفت. بعضی از ورزشکاران میخواهند این مسیر را سریعتر طی کنند و زودتر به نتیجه دلخواه برسند. به همین علت در کنار این موارد از مکملهای ورزشی نیز استفاده میکنند تا ضمن تامین انرژی مورد نیاز بدن، روند عضلهسازی نیز سریعتر اتفاق بیفتد.
همانطور که گفتیم، مکملها به تنهایی نمیتوانند عامل ریزش مو باشند؛ مگر آنکه سرخود و بیش از حد مجاز استفاده شوند. به همین علت پیشنهاد میشود پیش از مصرف هر مکمل ورزشی، حتما از مربی مشورت بگیرید تا نوع و میزان مصرف این محصول را متناسب با شرایط بدنی شما مشخص کند تا عوارضی برایتان ایجاد نشود.
چه مکمل هایی باعث ریزش مو نمی شوند؟
همانطور که ذکر کردیم، اگر مکمل ورزشی تحت نظر مربی متخصص مصرف شود، نه تنها عوارضی برای بدن ندارد، بلکه میتواند باعث افزایش کیفیت تمرینات و رشد عضلات شود. اکنون مکملهای محبوبی را که در بدنسازی استفاده میشوند، بررسی میکنیم تا ببینیم روی ریزش مو موثر هستند یا خیر.
مکمل ورزشی پروتئین وی
یکی از مکملهای بسیار محبوب در میان ورزشکاران، مکمل وی است که از آب دلمهای که در تبدیل شیر به پنیر بدست میآید، ساخته میشود. این محصول سرشار از پروتئین است و نه تنها باعث ریزش مو نمیشود، بلکه میتواند به رشد و ضخامت آنها نیز کمک کند. اما اگر هورمونهای تستوسترون در بدن فردی بالا باشد و این مکمل را نیز بیش از اندازه مصرف کنند، قطعا منجر به ریزش مو خواهد شد. از فواید متعدد پروتئین وی میتوان به افزایش قدرت بدنی، رشد عضلات، کاهش کلسترول و بسیاری از موارد دیگر اشاره کرد.
مکمل ورزشی گلوتامین
گلوتامین منبع غنی از اسیدامینههای ضروری برای بدن است و در بازسازی و تغذیه فولیکولهای مو نقش بهسزایی دارد؛ به همین علت این مکمل نمیتواند باعث ریزش مو شود. اما برخی از بدنسازان برای ترمیم سریعتر بافتهای ماهیچه، دوز مصرف گلوتامین را افزایش میدهند. همین موضوع باعث میشود تا مکمل به حالت عکس عمل کند و باعث نغییر هورمونهای بدن و ریزش مو شود.
مکمل ورزشی گینر
گینر از جمله مکملهای ورزشی است که مصرف آن در ابتدای شروع بدنسازی به ورزشکاران پیشنهاد میشود. این محصول سرشار از پروتئین، مواد معدنی و کربوهیدرات است و به خوبی میتواند به افزایش وزن یا افزایش حجم تودههای عضلانی کمک کند. مصرف دوز مناسب این مکمل باید از سوی مربی تعیین شود تا عوارضی مانند ریزش مو ایجاد نکند.
مکمل ورزشی آرژنین
آرژنین یکی دیگر از مکملهای ورزشی بسیار مفید است که میتواند در رشد و بازسازی عضلات موثر باشد. این محصول نه تنها عوارضی ندارد، بلکه میتواند به مرور زمان سیستم ایمنی بدن را تقویت کند. این محصول حتی میتواند با تغذیه مناسب ریشههای مو، از ریزش آنها جلوگیری کند. البته این مکمل نیز باید طبق دستور مربی و به مقدار مناسب مصرف شود و نمیتوان سرخود از آن استفاده کرد.
مکمل ورزشی HMB
HMB یکی از مکملهای محبوب در میان ورزشکاران است که مانند کراتین به خوبی به عضلات حجم میدهد و میتواند به روند عضلهسازی کمک کند. این محصول سرشار از پروتئین است. این میزان پروتئین را میتوان از طریق مصرف گوشت، عدس، مرغ و مواد غذایی دیگر تامین کرد، اما ورزشکاران در بعضی مواقع ترجیح میدهند از این مکمل استفاده کنند. این مکمل نیز باعث ریزش مو نمیشود؛ مگر آنکه در مصرف آن زیادهروی کنید.
مکمل ورزشی کراتین
افرادی که مستعد ریزش مو ژنتیکی هستند، باید پیش از مصرف هر مکملی از جمله پودر کراتین، با پزشک یا مربی بدنسازی خود مشورت کنند. این مکمل شاید برای افراد عادی ضرری نداشته باشد و حتی به رشد و تقویت عضلات کمک کند، اما میتواند در افراد مستعد ریزش مو ژنتیکی، منجر به تولید بیش از حد هورمونهای دیتستوسترون شود و تشدید ریزش مو را به همراه داشته باشد.
مکمل ورزشی BCAA
BCAA میتواند برای ورزشکارانی که تمرینات قدرتی شدید و رژیم غذایی سختی دارند، مکمل فوقالعاده مفیدی باشد و به افزایش سطح انرژی، ریکاوری بعد تمرین و مهمتر از همه عضلهسازی کمک کند. البته نباید در مصرف این محصول زیادهروی کرد که قطعا عوارضی از جمله ریزش مو را به همراه خواهد داشت.
راه حل های جلوگیری از ریزش مو در بدنسازی
ریزش مو یکی از دغدغههای مهم بدنسازان است که میتوان با رعایت برخی نکات از این مشکل جلوگیری کرد:
- ورزشکاران رشته بدنسازی قطعا نباید برخی از مواد غذایی را مصرف کنند. به همین علت ممکن است بدن آنها مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت نکند و ریزش مو اتفاق بیفتد. پس حتما به رژیم غذایی خود توجه کنید.
- استراحت و خواب کافی نیز نقش مهمی در کاهش ریزش مو ایفا میکند. هنگامی که بدن خسته باشد، بسیاری از مواد مغذی خود را صرف دریافت انرژی مضاعف میکند؛ همین موضوع نیز میتواند عاملی برای کاهش ضخامت تارهای مو و ریزش آنها باشد.
- استرس نوعی سم برای بدن است که نه تنها باعث ریزش مو میشود، بلکه به کل بدن آسیب میرساند. به همین علت تا جای ممکن از استرس و اضطراب دوری کنید.
- پس از انجام تمرینات ورزشی حتما پوست سر خود را با آب بشویید تا منافذی که در حین تمرین بسته شده است، کاملا باز شوند و خون جریان پیدا کند. حتی ماساژ سر در این زمینه میتواند کمککننده باشد.
- داروهای استروئیدی ضمن اینکه عضلهسازی بسیار قوی انجام میدهند، به شدت میتوانند باعث افزایش ریزش مو شوند. به همین علت اگر میخواهید در حین بدنسازی ریزش مو نداشته باشید، از مصرف این داروها خودداری کنید.
- به هیچ وجه بدون تجویز مربی یا متخصص تغذیه مکمل مصرف نکنید.
- برخلاف تصور بسیاری از افراد، مصرف برخی از مکملهای ورزشی و غذایی مانند محصولاتی که حاوی روی هستند، میتواند به کاهش ریزش مو کمک کند.
تأثیر مکمل های ورزشی بر ریزش مو بدنسازان
برخی از مکملها اگرچه ممکن است باعث ریزش مو شوند، اما در مواردی نیز میتوانند به تقویت موها کمک کنند؛ مانند مکملهای مولتی ویتامین که با تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن، باعث افزایش ضخامت تارهای مو میشوند. یا مکمل آرژنین که وظیفه افزایش گردش خود در بدن را بر عهده دارد و میتواند به رشد موها کمک کند. حتی پروتئین وی که حاوی گلوکز است و به نوعی میتواند ریشههای مو را تقویت کند.
تنها مکملهایی که باعث ریزش مو میشوند، مکملهای استروئیدی هستند. این نوع مکملها ضمن اینکه به سرعت عضلات را رشد میدهند و ورزشکاران را به فرم دلخواهشان میرسانند، منجر به ریزش مو نیز خواهند شد. درواقع با مصرف این مکملها سطح هورمون تستوسترون بدن از سطح تعادل خود خارج میشود و به مرور زمان فولیکولهای مو را ضعیف میکند. همین موضوع نیز باعث میشود که بدنسازان ریزش مو را تجربه کنند. البته این استروئیدها روی بدن هر فرد واکنش متفاوتی دارند و نمیتوان گفت که این امر صددرصد است و در تمام موارد صدق میکند.
جمع بندی
در این مطلب به بررسی دلایل ریزش مو بدنسازان و مکملهای ورزشی که ممکن است در ریزش مو موثر باشند، پرداختیم. بنابراین اکنون میتوانید برای مصرف آنها تصمیم درست و منطقی بگیرید. قطعا اگر این محصولات کاملا اصل و اورجینال باشند و به مقدار کافی و تحت نظر مربی متخصص مصرف شوند، عوارضی نخواهند داشت؛ مگر اینکه حاوی استروئید باشند. البته دانستن این نکته ضروری است که مکملها روی بدن هر فرد تاثیر متفاوتی دارند و حتی استروئیدها نیز ممکن است منجر به ریزش مو نشوند.
در هر صورت اگر قصد خرید مکملهای ورزشی و غذایی را دارید، داروخانهها بهترین مرجع هستند؛ زیرا محصولاتی اصل در اختیارتان قرار میدهند. مانند داروخانه اینترنتی صبا که نه تنها انواع مکملهای ورزشی، بلکه سایر محصولات ورزشی و دارویی را موجود دارد و آنها را با قیمتی مناسب در اختیار مصرفکنندگان قرار میدهد. این مجموعه بستری گسترده را فراهم کرده است تا دسترسی سریع به تمام خدمات داروخانه داشته باشید.
سوالات متداول
آیا مصرف مکملهای آنابولیک به روند ریزش مو کمک میکنند؟
استفاده از مکملهای آنابولیک میتواند باعث افزایش سطح هورمون DHT در بدن شوند و ریشه مو را حساس کنند.
آیا مکملهای ورزشی صد در صد منجر به ریزش مو میشوند؟
خیر؛ این موضوع کاملا به نوع ژنتیک و شرایط بدنی فرد بستگی دارد و نمیتوان گفت که با مصرف مکملها ریزش مو را تجربه خواهید کرد.
آیا افزایش یا کاهش وزن در بدنسازی منجر به ریزش مو خواهد شد؟
بله؛ رژیمهای غذایی سخت برای افزایش یا کاهش وزن میتواند منجر به اختلالات هورمونی شود و ریزش موها را در پی داشته باشد.
آیا بدنسازی به تنهایی میتواند باعث ریزش مو شود؟
خیر؛ بدنسازی ورزشی است که نه تنها باعث ریزش مو نمیشود، بلکه به مرور زمان میتواند به بهبود سلامت کلی بدن کمک کند. این موضوع شاید با مصرف اشتباه برخی از مکملها اتفاق بیفتد.