پروتئین وی را اغلب ورزشکاران می‌شناسند. این مکمل خوراکی در کنار تمرینات استقامتی استفاده می‌شود و بهبود سنتز پروتئین در عضلات را به همراه خواهد داشت. همچنین ورزشکاران با مصرف آن می‌توانند رشد توده عضلانی را بدون افزایش چربی‌های غیرضروری تحریک کنند. با این وجود استفاده بیش از حد آن نیز ممکن است عوارض پروتئین وی را در فرد بیدار کند. برخی از مصرف‌کنندگان تنها پس از مدت کوتاهی با مشکلات گوارشی و گرفتگی عضلانی روبه‌رو بوده‌اند؛ گاهی این عوارض در نواحی دیگر بدن نیز مشاهده شده است. در این مطلب می‌خواهیم به بررسی مضرات پروتئین وی بپردازیم. در انتهای مطلب متوجه خواهید شد که آیا مصرف پروتئین وی انتخاب درستی برای شماست یا خیر؟
انوع پروتئین وی و تاثیر آنها روی بدن
قبل از آنکه بخواهیم به مضرات پروتئین وی بپردازیم، می‌خواهیم اطلاعات کاملی را در مورد این مکمل در اختیار شما قرار دهیم. پروتئین وی در سه نوع مختلف تولید می‌شود و در بازار به فروش می‌رسد:
- پروتئین وی کنسانتره
حاوی 80% پروتئین + 20% چربی و کربوهیدرات
- پروتئین وی ایزوله
حاوی 90% پروتئین + مقدار کمی چربی و لاکتوز
- پروتئین وی هیدرولیز شد
دارای واحدهای کوچک‌تر پروتئین با هضم آسان
انتخاب نوع پروتئین وی مناسب، به نیازها و هدف‌های هر فرد بستگی دارد و مشاوره با متخصص تغذیه، می‌تواند به انتخاب آن کمک کند. به‌طور کلی پروتئین وی حاوی مقادیر زیادی کلسیم، آهن، سدیم و فیبر است و باعث افزایش قدرت و تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود؛ همچنین می‌تواند در بهبود بیماری‌هایی مانند آسم، دیابت و کاهش وزن نیز مؤثر باشد. از جمله فواید دیگر پروتئین وی می‌توانیم به پیشگیری از بروز سرطان، تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش فشار خون و بیماری‌های قلبی عروقی، کاهش کلسترول و ترمیم زخم‌ها اشاره کنیم. به همین دلیل است که مصرف این پودر می‌تواند راهکار مناسبی برای افرادی باشد که نمی‌توانند پروتئین کافی را از منابع غذایی دریافت کنند. در مقابل ممکن است برای برخی نیز عوارضی را به همراه داشته باشد که موضوع اصلی این مطلب است.
آیا پروتئین وی ضرر دارد؟
پرسش بالا، سوال اغلب افرادی است که به تازگی می‌خواهند مصرف پروتئین وی را شروع کنند. این پروتئین در برخی مواقع ممکن است باعث بروز بیماری‌های کلیوی، مشکلات گوارشی، آسیب کبدی، بیماری‌های قلبی، اسیدیته خون بالا، پوکی استخوان، نقرس، افزایش وزن و… شود که بیشتر به دلیل مصرف بیش از اندازه و طولانی‌مدت آن است. زمانی که برنامه‌ریزی کنترل‌شده و مشخص برای مصرف آن وجود داشته باشد، خبری از عوارض در فرد نخواهد بود. البته باید به این موضوع، وجود بیماری‌های زمینه‌ای قبلی را هم اضافه کنیم. در ادامه بیشتر به این موارد خواهیم پرداخت:
عوارض پروتئین وی روی مو
موی انسان از پروتئین کراتین ساخته شده است و افراد زیادی بر این باورند که مصرف بیشتر پروتئین، باعث تقویت و محکم‌تر شدن آنها می‌شود. واقعیت این است که مصرف بیش از حد پروتئین وی، باعث افزایش سطح تستوسترون می‌شود و ماده شیمیایی DHT تولید می‌کند که تاثیر زیادی در ریزش موها دارد.
عوارض پروتئین وی روی قلب
قلب نیز از عوارض مصرف بیش از حد پروتئین وی در امان نیست. کسانی که مقدار زیادی از این مکمل را در رژیم غذایی خود قرار می‌دهند، با آریتمی قلبی، ایست قلبی و مشکلات دیگر مرتبط با قلب روبه‌رو خواهند بود. زمانی که این پروتئین بیش از حد مصرف شود، افزایش سطح چربی اشباع و قند خون را به همراه خواهد داشت که تاثیر منفی روی عملکرد قلب می‌گذارد. بنابراین حفظ تغذیه سالم و استفاده درست از پروتئین وی، در کنار ورزش منظم و کنترل سلامت قلب، از بروز عوارض جدی پیشگیری می‌کند.
عوارض پروتئین وی روی سطح انرژی
مصرف بیش از حد پروتئین وی می‌تواند کاهش اشتها را هم به دنبال داشته باشد و باعث افزایش خستگی شود. همچنین ممکن است در این شرایط حس تشنگی مداومی را تجربه کنید. به همین دلیل تغذیه درست در کنار مصرف این مکمل، استراحت و خواب کافی و مدیریت استرس، نقش مهمی در پیشگیری از این مشکل خواهد داشت.
مضرات پروتئین وی روی باروری مردان
تاثیر مکمل پروتئین وی بر کیفیت اسپرم و باروری مردان، هنوز به‌طور دقیق ثابت نشده است. برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف این مکمل در حد توصیه‌شده، تاثیر قابل‌توجهی بر کیفیت اسپرم و باروری ندارد؛ اما گروهی دیگر از مطالعات نشان داده‌اند که قطع مکمل‌های پروتئینی در مردانی که مشکل ناباروری داشتند، اسپرم‌زایی را بیشتر کرده است. درنتیجه اگر مشکل ناباروری ندارید، می‌توانید از مکمل پروتئین وی با رعایت مقادیر توصیه‌شده استفاده کنید؛ اما اگر مشکل ناباروری دارید یا تحت درمان ناباروری هستید، بهتر است قبل از استفاده از مکمل پروتئین وی با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض پروتئین وی برای معده
مصرف مکمل‌های بدن‌سازی تقلبی یا مقدار بیش از حد آنها می‌تواند عوارض گوارشی هم ایجاد کند؛ زیرا این مکمل‌ها باید در معده هضم و سپس در سراسر بدن جذب شوند. درصورتی که موادی در این مکمل‌ها وجود داشته باشد که عملکرد معده را تحت تاثیر قرار دهد، عوارض گوارشی رخ می‌دهد که شامل درد شکم، تهوع و استفراغ است. اگر این علائم پس از مصرف مکمل بدن‌سازی ظاهر شد، توصیه می‌شود ابتدا مصرف مکمل را قطع و سپس به پزشک مراجعه کنید. تجمع این مواد ممکن است عوارض جدی و خطرناکی را در بدن شما ایجاد کند.
عوارض جانبی پروتئین وی روی استخوان‌ها
مصرف بیش از حد پروتئین وی می‌تواند عدم تعادل مواد معدنی در بدن را هم به همراه داشته باشد و باعث کاهش تراکم استخوان‌ها شود. این کاهش تراکم، درنهایت بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان را به دنبال خواهد داشت. بروز این مشکل باعث شکستگی‌های زودرس و مشکلات جدی سلامت استخوانی می‌شود که برای جلوگیری از این امر، باید در مصرف آن کاملا متعادل عمل کرد.
عوارض پروتئین وی روی عملکرد روده
مصرف پروتئین وی گاهی روی سیستم گوارشی هم تاثیرگذار است. در برخی از ورزشکاران پس از گذشت چند روز، مشکلاتی مانند یبوست ایجاد می‌شود که البته دلیل اصلی آن می‌تواند کمبود مصرف میوه و سبزیجات در کنار این مکمل باشد. در صورت بروز یبوست، باید برنامه غذایی خود را بررسی کنید و مصرف میوه و سبزیجات را تا حدّ ممکن بیشتر کنید تا ورود فیبر به بدن، عملکرد روده و به‌طور کلی دستگاه گوارش را بهبود بخشد.
عوارض پروتئین وی برای کبد
مصرف پروتئین وی به تنهایی برای کبد ضرری ندارد و حتی می‌توان گفت وجود این پروتئین‌ها به ترمیم و عملکرد بهتر کبد هم کمک می‌کنند؛ اما مطالعات انجام‌شده نشان داده است که گاهی مصرف مکمل پروتئین وی منجر به کاهش چربی‌های انباشته‌شده در کبد، تری‌گلیسیرید خون و کلسترول بد می‌شود. بنابراین اگر دچار مشکلات سیروز کبدی هستید، باید حتما قبل از شروع مصرف با پزشک مشورت کنید. بالا رفتن سطح این مواد در خون شما، منجر به آسیب مغزی خواهد شد.
عوارض پروتئین وی روی پوست
مطالعات نشان داده‌اند که مصرف پروتئین وی در برخی ورزشکاران نوجوان، بروز آکنه را تشدید کرده و این مشکل با قطع مصرف مکمل، بهبود یافته است. در مطالعات دیگر نیز مشخص شده است که پروتئین وی می‌تواند سطح انسولین را افزایش دهد و در مردان سالم، بروز آکنه را تشدید کند. همچنین در مطالعه دیگری روی زنان نیز به این نتیجه رسیده‌‌اند که مصرف پروتئین وی در زنان نیز باعث بروز آکنه شده است. بنابراین می‌توانیم بگوییم که گاهی مصرف این مکمل روی پوست نیز تاثیرگذار است.
عوارض پروتئین وی روی وزن
پروتئین وی دارای سطح کالری بالایی است و اگر از آن به درستی استفاده کنید، تغییری را در وزنتان ایجاد نمی‌کند؛ اما مصرف بیش از حد آن، افزایش حجم و وزن را به دنبال دارد و تناسب اندامتان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این موضوع به قدری جدی است که برخی از متخصصین تغذیه برای مراجعان خود که دچار کمبود وزن هستند، مصرف پودر وی را تجویز می‌کنند.
عوارض پروتئین وی برای کلیه
کلیه نیز از اثرات بد پروتئین وی در امان نیست و در صورت مصرف بالای این مکمل، با آسیب‌های جدی روبه‌رو خواهد شد. این پروئین تولید بیش از حد آمونیاک را به همراه دارد که فشار زیادی را به کلیه‌ها وارد می‌کند. در واقع آمونیاک همان محصول جانبی متابولیسم پروتئین است که باید پس از تبدیل شدن به اوره، از طریق کلیه‌ها دفع شود؛ بنابراین وجود بیش از اندازه آن، کلیه را تحت فشار قرار می‌دهد. به همین دلیل است که مصرف دراز مدت این مکمل، اثرات بدی روی کلیه دارد و باعث نارسایی و بروز سنگ کلیه می‌شود.
عوارض پروتئین وی روی خون
عارضه بعدی که بر اثر مصرف پروتئین وی در برخی افراد ایجاد می‌شود، تأثیرات منفی بر خون است. محصولاتی که با استفاده از شیر حیوانی تولید شده‌اند، ممکن است سطح اسیدیته خون را افزایش دهند و باعث کاهش pH آن شوند. بنابراین سطح اسیدیته خون را به میزان زیادی بیشتر می‌کنند. درنتیجه سبب بروز بیماری اسیدوز می‌شوند که به کلیه و کبد آسیب می‌زند.
عوارض پروتئین وی برای خانم‌های باردار و شیرده
توصیه می‌شود که در دوران بارداری و شیردهی از مصرف مکمل‌هایی مانند پروتئین وی، به‌طور جدی خودداری شود. بر اساس مطالعات صورت‌گرفته، مصرف بیش از حد پروتئین وی ممکن است باعث تغییرات هورمونی شود و درنهایت روی جنین تاثیرات منفی داشته باشد.
عوارض پروتئین وی تقلبی
تا اینجا به عوارضی پرداختیم که مصرف پروتئین می‌تواند روی بدن داشته باشد؛ البته با مصرف متعادل آن می‌توان از بروزشان جلوگیری کرد. اما نکته مهم این‌جاست که با ورود به بازار، شاهد محصولات تقلبی هم هستیم که کیفیت پایینی دارند و ممکن است آلوده به برخی از فلزات سنگین مانند سرب باشند. این محصولات حتی به مقدار کم نیز مشکلات جدی را در بدن ایجاد می‌کنند؛ زیرا در ترکیبات آنها قندهای ساده، حجم‌دهنده‌های غیراستاندارد، استروئیدها و هورمون‌ها وجود دارند.
اگر در مدت کوتاهی پس از مصرف صحیح مکمل وی، حس کردید سلامت بدنتان تحت تاثیر قرار گرفته است و دچار مشکل شده‌اید، احتمالا در حال استفاده از محصول تقلبی هستید! برخی از عوارض جدی این دسته از محصولات تقلبی موجود در بازار شامل آکنه، لک پوستی و… هستند. هرگاه دیدید تاثیر پروتئینی که خریداری کرده‌اید، نسبت به سطح انتظارتان بسیار کمتر است، این امر نمایانگر تقلبی بودن آن خواهد بود.
برای تشخیص پروتئین وی اصلی از تقلبی، روش‌های مختلفی وجود دارد. بررسی بارکد، لیبل اصالت کالا، بررسی عطر و طعم مکمل، کیفیت دسته‌بندی، توجه به درپوش و اطلاعات روی بسته‌بندی و درنهایت قیمت محصول، از مواردی هستند که می‌توانند به تشخیص اصالت آنها کمک کنند. همچنین بهتر است قبل از خرید، نظرات و بازخوردهای مصرف‌کنندگان دیگر را هم مورد بررسی قرار دهید و خرید خود را از داروخانه‌های معتبر انجام دهید تا از کیفیت و اصالت محصول مطمئن شوید.
پروتئین وی انتخاب خوبی برای ورزشکاران است؟
با وجود تمام مواردی که گفته شد، یک سوال باقی می‌ماند: آیا پروتئین وی، مکمل مناسبی برای ورزشکاران است؟ باید این نکته را به تمام اطلاعاتی که در این مطلب گفتیم، اضافه کنیم که پروتئین وی برای اکثر افراد بی‌خطر است و عوارضی که گفته شد، معمولا مربوط به مصرف نادرست یا استفاده آن در افرادی است که دارای بیماری زمینه‌ای هستند.
به‌طور متوسط میزان مصرف بین 25 تا 50 گرم از این پروتئین در روز، بهترین حالتی است که می‌توانید در نظر بگیرید و البته مقدار دقیق، روی هر محصول درج شده است. همچنین در صورت داشتن بیماری خاص باید حتما قبل از شروع مصرف، با پزشک مشورت کنید تا درصد بروز عوارض پروتئین وی را به حداقل برسانید.
برای افرادی که حتی پس از مصرف مقدار مجاز پروتئین وی، با مشکلات گوارشی روبه‌رو بوده‌اند، جایگزین‌های گیاهی زیادی مانند پودر پروتئین نخود، کازئین، سویا، سفیده تخم‌مرغ، برنج قهوه‌ای، عدس، مغزی‌جات و ماهی چرب وجود دارد که با رعایت رژیم غذایی سالم و متعادل و مشاوره با پزشک یا متخصص تغذیه، می‌توانند مورد استفاده قرار گیرد.
سخن پایانی
در این مطلب در مورد عوارض پروتئین وی صحبت کردیم و اطلاعات کاملی را در مورد آنها در اختیارتان قرار دادیم. مصرف هر محصولی از جمله مکمل‌های بدن‌سازی، با فواید و عوارضی همراه است که میزان آنها به سبک زندگی، وضعیت سلامتی فرد، مصرف داروها و… وابسته است. بنابراین هر فردی قبل از خرید، باید از ترکیبات تشکیل‌دهنده آن مطلع و مطمئن شود که مصرف آن مشکلی برایش ایجاد نمی‌کند. همچنین داشتن اطلاعات کافی در مورد مضرات پروتئین وی و دیگر مکمل‌ها می‌تواند به آنها کمک کند تا در صورت مشاهده، مصرف را قطع کنند.
اگر شما هم از جمله افرادی هستید که از پروتئین وی استفاده می‌کنند، می‌توانید خرید خود را از «داروخانه آنلاین صبا» انجام دهید. در این سایت انواع مکمل‌های دارویی، ورزشی و غذایی به‌صورت کاملا اورجینال وجود دارد که با ثبت سفارش می‌توانید آنها را در سریع‌ترین زمان ممکن، درب منزل تحویل بگیرید. به نظر شما آیا موارد دیگری را می‌توانیم در میان عوارض جانبی پروتئین وی قرار دهیم؟ در صورت داشتن اطلاعات کافی، آنها را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
آیا مصرف پروتئین وی می‌تواند باعث افزایش وزن در مصرف‌کنندگان شود؟
پروتئین وی می‌تواند به افزایش متابولیسم کمک کند. با افزایش متابولیسم، بدن بیشترین کالری را در حالت استراحت مصرف می‌کند که این امر، روند افزایش وزن را تسهیل کند.
آیا مصرف پروتئین وی در زنان باردار مضر است؟
توصیه می‌شود قبل از مصرف مکمل‌های بدن‌سازی در دوران بارداری، با پزشک مشورت کنید.
آیا مصرف پروتئین وی می‌تواند منجر به مشکلات خواب شود؟
بله؛ مصرف پروتئین وی در برخی افراد می‌تواند باعث اختلالات خواب شود و به بیش‌خوابی یا بیداری شبانه منجر شود.
آیا مصرف پروتئین وی باعث بروز مشکلات کلیوی می‌شود؟
ممکن است در صورت مصرف مداوم و طولانی‌مدت، با مشکلات کلیوی مانند سنگ کلیه یا عدم عملکرد صحیح این اندام روبه‌رو شوید.
